ҚР ЕК-нің 124-бабының қолданыстағы редакциясы түсініктемелермен.
1. Жұмыс беруші Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген жағдайларда жұмыскерлер мемлекеттік немесе қоғамдық міндеттерді орындауға тартылған уақытта оларды жұмыс орнын (лауазымын) сақтай отырып, еңбек міндеттерін орындаудан босатады.
2. Жұмыскерге мемлекеттік және қоғамдық міндеттерді орындағаны үшін жалақы көрсетілген міндеттерді орындайтын жері бойынша, бірақ жұмыс орнындағы орташа жалақысынан төмен болмай төленеді.
3. Мерзімді əскери қызметке немесе әскери жиындарға шақырылуға жататын жұмыскерлердің медициналық комиссиядан өту кезеңінде жергілікті əскери басқару органдарына шақырту туралы шақыру қағазы болған кезде – жұмыс орны (лауазымы), жұмыс орны бойынша жалақысы сақталады, ал мерзімді əскери қызметті өткеру немесе әскери жиындар кезеңінде жұмыс орны (лауазымы) сақталады.
Мерзімді əскери қызметті өткеру немесе әскери жиындар кезеңінде жұмыс орны (лауазымы) сақталған жұмыскер әскери қызметтен шығарылуға немесе әскери жиындардың аяқталуына байланысты әскери бөлімнің тізімдерінен алып тасталған күннен бастап бір айдан кешіктірмей өзінің еңбек міндеттеріне кірісуге міндетті.
Қазақстан Республикасы Еңбек кодексінің 124 бабына түсініктеме
- Жұмыс беруші Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген жағдайларда жұмыс орнын (лауазымды) сақтай отырып, қызметкерлерді мемлекеттік немесе қоғамдық міндеттерге тартылған уақытына еңбек міндеттерін орындаудан босатады.
- Мемлекеттiк және қоғамдық мiндеттердi орындағаны үшiн қызметкерге осы мiндеттердi атқаратын жерi бойынша, бiрақ негiзгi жұмыс орны бойынша орташа жалақыдан төмен емес жалақы төленедi.
Сонымен, бапқа сәйкес. 40 «Әскери міндеттер мен әскери қызмет туралы» 2005 жылғы 8 шілдедегі № 74 Қазақстан Республикасының Заңы (Ведомости, 2005, 2005, 60-бап), әскери дайындық кезеңі, жұмыс орны және лауазымы әскери қызметке жататындар сақталады, оларға республикалық бюджет қаражаты есебінен орташа жалақы төленеді.
«Қазақстан Республикасындағы сайлау туралы» Қазақстан Республикасының 1995 жылғы 28 қыркүйектегі N 2464 Конституциялық Заңына (Қазақстан Республикасы Жоғарғы Кеңесінің Жаршысы, 1995 ж. N 17–18, 114-бап) сәйкес аумақтық, округтiк, учаскелiк сайлау комиссияларының мүшелерi сайлауды әзiрлеу және сайлау кезiнде олардың өтiнiшi бойынша қаражат есебiнен орташа жалақысын сақтай отырып, комиссияның шешiмi бойынша өндiрiстiк немесе қызметтiк мiндеттерiн орындаудан босатылуы мүмкiн. сайлау өткізу үшін оларға бөлінген.
Өнерге сәйкес. «Кәсіподақтар туралы» Қазақстан Республикасының 1993 жылғы 9 сәуірдегі 19 Заңының 19-бабына сәйкес сайланбалы кәсіподақ органдарының мүшелері кәсіподақ оқуы кезеңінде, съездерге делегат ретінде қатысу, өз мүшелерінің мүдделері үшін қоғамдық міндеттерді орындауға, кәсіподақтар шақыратын конференциялар, сондай-ақ олардың пленумдары, президиумдары жұмысында өндірістік жұмыстан босатылады. Шығару талаптары мен төлеу тәртібі ұжымдық шарттарда және келісімдерде белгіленеді.
ҚР ЕК 124-бабына жаңа түсініктеме
124-бап мемлекеттiк немесе қоғамдық мiндеттердi атқаратын қызметкерлерге берiлетiн кепiлдiктердi, осындай мiндеттердi атқару кезiнде олардың құқықтарын және еңбек мүдделерiн қорғауды қамтамасыз етедi.
- Қазақстан Республикасы Еңбек кодексінің 124-бабының 1-тармағына сәйкес, егер бұл заңдарда көзделген болса, жұмыс беруші қызметкерді мемлекеттік немесе қоғамдық міндеттерге тарту кезеңіне еңбек міндеттерін орындаудан босатуға міндетті. Қазақстан Республикасының. Қызметкерлер үшін маңызды кепілдік олардың жұмыс орнының (лауазымның) осы міндеттерді орындау уақытында сақталуы болып табылады.
- 124-баптың 2-тармағында қызметкердiң мемлекеттiк және қоғамдық мiндеттердi орындағаны үшiн жалақысы осы мiндеттердi орындаған жерi бойынша төленуге тиiс, бiрақ жұмыс орны бойынша орташа жалақысынан төмен болмауға тиiс деп көзделген. Бұл қызметкердің қаржылық жағдайының тұрақтылығын және оның еңбегіне ақы төлеуді қамтамасыз етеді.
- 124-баптың 3-тармағына сәйкес мерзімді әскери қызметке немесе әскери оқуға шақырылған қызметкерлерге белгілі бір кепілдіктер беріледі. Біріншіден, оның жұмыс орны (лауазымы) және жергілікті әскери басқару органдарына шақыру қағазы болған кезде дәрігерлік комиссиядан өткен кезеңге жалақысы сақталады. Екіншіден, әскери қызмет немесе әскери дайындық кезеңіне жұмыс орны (лауазымы) сақталады.
Сонымен қатар, әскери қызмет немесе әскери дайындық кезеңінде жұмыс орны (лауазымы) сақталған қызметкер тізімдерден шығарылған күннен бастап бір айдан кешіктірмей еңбек міндеттерін орындауға кірісуге міндетті. әскери қызметтен босатылуына немесе әскери қызметтің аяқталуына байланысты әскери бөлім.алымдар.
Жалпы, 124-бапта мемлекеттік немесе қоғамдық міндеттерді атқаруға тартылатын қызметкерлерге кепілдіктер, олардың еңбек құқықтарын сақтау тетіктері мен әлеуметтік кепілдіктер белгіленген. Бұл қызметкерлердің қаржылық жағдайынан, жұмыс орнынан немесе мансаптық перспективаларынан қорықпай, өздерінің мемлекеттік немесе қоғамдық міндеттерін орындауға жұмылуына мүмкіндік береді.
Өнерде ерекше назар. Қазақстан Республикасы Еңбек кодексінің 124-бабында мерзімді әскери қызметке немесе әскери оқуға шақырылған қызметкерлерге кепілдіктер берілген, өйткені бұл елдің ұлттық қауіпсіздігі мен қорғанысын қамтамасыз етудің ерекше маңызды аспектісі болып табылады. Мұндай жұмыскерлердің жұмыс орнының (лауазымы) және жалақысының сақталуы олардың әскери міндеттерін орындағаннан кейін жұмысқа қайта оралуына мүмкіндік беретін әділ және қажетті шарт болып табылады.
Сонымен, 124-бап мемлекеттік немесе қоғамдық міндеттерді атқаратын қызметкерлерді құқықтық қорғаудың маңызды құралы болып табылады және олардың осындай міндеттерді ойдағыдай атқаруы үшін қолайлы жағдайлар жасауға ықпал етеді. Бұл да Қазақстан Республикасы мемлекетінің еңбекке қабілетті халықтың барлық санаттары үшін әділ еңбек жағдайлары мен әлеуметтік кепілдіктерді қамтамасыз ете отырып, жұмысшылар мен жұмыс берушілердің мүдделерін теңгерімдеуге ұмтылысын көрсетеді.