Қазақстан Республикасының Еңбек кодексі Қазақстандағы қызметкерлер мен жұмыс берушілер арасындағы еңбек қатынастарын реттейтін негізгі заңнамалық акт болып табылады. Онда еңбек шарты тараптарының құқықтары мен міндеттерін, еңбек жағдайларын белгілеу және өзгерту тәртібін, кепілдіктер мен өтемақыларды, көтермелеу мен айыппұлдарды, сондай-ақ еңбек құқығының басқа да мәселелерін анықтайтын нормалар қамтылған.

Еңбек кодексі еңбек қатынастарын реттеу, жанжалдарды болдырмау, қызметкерлер мен жұмыс берушілердің құқықтары мен мүдделерін қорғау үшін қажет. Бұл еңбек процесінің барлық қатысушылары, соның ішінде жұмысшылар, жұмыс берушілер, кәсіподақтар, мемлекеттік органдар және басқа да мүдделі тараптар үшін маңызды.

ҚР ЕК мақсаттары мен міндеттері

Қазақстан Республикасы Еңбек кодексінің мақсаттары мен міндеттері жалпы алғанда мынадай негізгі элементтерді қамтиды:

Мақсаттар

  1. Жұмысшылардың құқықтарын қорғауды қамтамасыз ететін әділ еңбек жағдайларын орнату және қолдау.
  2. Қызметкерлер мен жұмыс берушілер арасындағы қарым-қатынасты реттеу, сондай-ақ әлеуметтік серіктестер арасындағы диалог үшін негізді қамтамасыз ету.
  3. Еңбек саласындағы адам мен азаматтың негізгі құқықтары мен бостандықтарын құрметтеу, еңбек қатынастарында теңдікті және кемсітушілікке жол бермеуді қамтамасыз ету.
  4. Экономикалық өсу мен әлеуметтік дамуға ықпал ететін өнімді және үйлесімді еңбек қатынастарына жәрдемдесу.

Тапсырмалар

  1. Еңбек заңнамасының жалпы принциптері мен нормаларын анықтау.
  2. Қызметкерлер мен жұмыс берушілердің құқықтары мен мүдделерін қорғау.
  3. Еңбек және әлеуметтік әріптестік саласындағы халықаралық стандарттарға сәйкестікті қамтамасыз ету.
  4. Еңбек шартын, жұмыс уақытын, демалыс пен демалысты, еңбекақыны, қауіпсіздік техникасын және еңбекті қорғауды қоса алғанда, еңбекті басқару және ұйымдастыру мәселелерін реттеу.
  5. Еңбек даулары мен жанжалдарды шешудің негізін қамтамасыз ету.

Қазақстан Республикасының Еңбек кодексін білу әрбір қызметкерге еңбек қатынастары процесінде өз құқықтары мен мүдделерін қорғау үшін пайдалы. Жұмыс берушілер үшін Кодексті білу еңбек заңнамасын бұзуды және ықтимал санкцияларды болдырмау үшін де маңызды.

Қазақстанның Еңбек кодексі еңбек қатынастарын реттеуде, жұмысшылар мен жұмыс берушілердің құқықтарын қорғауда басты рөл атқарады. Ол еңбек процесін ұйымдастырудың, еңбек қатынастарының барлық қатысушыларының мүдделерінің тепе-теңдігін қамтамасыз етудің нормативтік базасы қызметін атқарады. Оның нормаларын білу және сақтау – адал және өнімді еңбекті орнатудың таптырмас шарты.

Мазмұны