ҚР ЕК-нің 176-бабының қолданыстағы редакциясы түсініктемелермен.
1. Ереуілдер:
1) «Соғыс жағдайы туралы» және «Төтенше жағдай туралы» Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес соғыс жағдайы немесе төтенше жағдай не ерекше шаралар енгізілген кезеңдерде; Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің, басқа да әскерлері мен әскери құралымдарының әскери басқару органдары мен әскери бөлімдерінде және ел қорғанысын, мемлекет қауіпсіздігін, авариялық-құтқару, іздестіру-құтқару жұмыстарын, өртке қарсы жұмыстарды қамтамасыз ету, төтенше ахуалдардың алдын алу немесе оларды жою мәселелерімен айналысатын ұйымдарда; арнаулы мемлекеттік органдар мен құқық қорғау органдарында; қауіпті өндірістік объектілер болып табылатын ұйымдарда; жедел және кезек күттірмейтін медициналық көмек көрсету станцияларында;
2) халықтың тыныс-тіршілігін энергиямен жабдықтау, жылумен жабдықтау, сумен жабдықтау және су бұру, газбен жабдықтау, авиациялық, теміржол, автомобиль, қоғамдық және су көлігі, байланыс, денсаулық сақтау бойынша қамтамасыз етумен тікелей байланысты ұйымдарда, егер жұмыскерлер өкілдерінің жергілікті атқарушы органмен алдын ала келісімі негізінде айқындалатын халыққа қажетті тиісті көрсетілетін қызметтердің ең төмен тізбесі мен көлемі сақталмаса;
2-1) қызметін тоқтата тұру ауыр және қауіпті салдарлармен байланысты болатын қауіпті өндірістік объектілерде, егер негізгі жабдықтардың, механизмдердің үздіксіз жұмысы қамтамасыз етілмесе;
3) осы Кодексте көзделген мерзімдер, рәсімдер мен талаптар ескерілмей жарияланған жағдайда;
4) адамдардың өмірі мен денсаулығына нақты қатер төндіретін жағдайларда;
5) Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген өзге де жағдайларда заңсыз болып танылады.
Осы тармақта көрсетілген негіздердің біреуі болғанда, сот тиісті шешім қабылдағанға дейін прокурор ереуілді тоқтата тұруға құқылы.
2. Алып тасталды – ҚР 04.05.2020 № 321-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).
3. Ереуілді заңсыз деп тану туралы шешімді сот Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес қабылдайды.
4. Ереуілді заңсыз деп тану туралы шешімді сот жұмыс берушінің немесе прокурордың өтініші бойынша қабылдайды.
Сот шешімі жұмыскерлердің назарына ереуілді басқаратын орган арқылы жеткізіледі, ол ереуілге қатысушыларға сот шешімі туралы дереу хабарлауға міндетті, ал ереуілді басқаратын орган болмаған кезде – тікелей жұмыс беруші жеткізеді.
Жұмыс беруші сот шешімінің мәтінін көпшілікке көрінетіндей қолжетімді жерлерде орналастыруды қамтамасыз етеді.
Ереуілді заңсыз деп тану туралы сот шешімі дереу орындалуға, ал ереуіл тоқтатылуға тиіс.
Адамдардың өмірі мен денсаулығына тікелей қатер төнген жағдайда прокурор немесе сот тиісті шешім қабылданғанға дейін ереуілді тоқтата тұруға құқылы.
5. Ереуілді басқарушы органның сот шешіміне Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен шағым жасауға құқығы бар.
6. Сот заңсыз деп таныған ереуілге қатысуды жалғастыруға арандатушы адамдар Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен жауаптылықта болады.
Қазақстан Республикасы Еңбек кодексінің 176 бабына түсініктеме
Қазақстан Республикасы Еңбек кодексінің 303-бабында прокурорға олардың ең болмағанда біреуі болған жағдайда сот тиісті шешім қабылдағанға дейін ереуілді тоқтата тұру құқығын беретін негіздердің нақты тізбесі көрсетілген.
баптың 1-тармағында қамтылған норманы ескере отырып. Қазақстан Республикасы Еңбек кодексінің 298-бабына сәйкес, алдын ала татуластыру рәсімдерінсіз қабылданған, сондай-ақ жұмыс беруші татуласу рәсімдерін жүргізуден жалтарған немесе белгіленген талаптарды сақтамаған ереуіл де заңсыз деп танылуы мүмкін. ұжымдық еңбек дауын шешу барысында қол жеткізілген келісімнің талаптары.
Бұл шектеулер қоғамның қалыпты жұмыс істеуін қамтамасыз етумен байланысты және ереуілдерді ұйымдастырушылар ескеруі тиіс.
ҚР ЕК 176-бабына жаңа түсініктеме
Қазақстан Республикасы Еңбек кодексінің 176-бабы заңсыз ереуіл түсінігіне анықтама беріп, ереуілді заңсыз деп тануға болатын негіздер белгілейді. Бұл заңнаманың сақталуын қамтамасыз ету және еңбек қатынастарының барлық қатысушыларының құқықтары мен мүдделерін қорғау үшін маңызды.
Ереуілдерді ұйымдастыру мен өткізудің заңда белгіленген тәртібін бұза отырып өткізілген ереуілдер заңсыз деп танылады. Мұндай ереуілдерге Қазақстан Республикасының Еңбек кодексінде көзделген міндетті талаптар мен рәсімдерді орындамай өткізілетін ереуілдер жатқызылуы мүмкін. Мысалы, ереуілдің басталуы және оның мүмкін болатын ұзақтығы туралы жұмыс берушінің жазбаша ескертуі туралы талапты орындамау (ҚР Еңбек кодексінің 172-бабы) немесе ұжымдық еңбек тәртібін реттеу тәртібін сақтамау. даулар (ҚР Еңбек кодексінің 161-170-баптары).
Сонымен қатар, ереуілдер заңмен белгіленген қызметтің тыйым салынған салаларында, мысалы, ұлттық қауіпсіздік немесе қоғамдық тәртіпті сақтау саласында болса, заңсыз деп танылады. Сондай-ақ, бітімгершілік рәсімдерге қатысу немесе еңбек арбитражында дауды қарау кезінде қызметкерлердің ереуілге шығуы заңсыз болып саналады.
Ереуілді заңсыз деп тану қатысушылар үшін заңсыз ереуілге қатысқан жұмысшыларға тәртіптік жаза қолдану мүмкіндігі және мұндай ереуілге жетекшілік ететін органдарды жауапкершілікке тарту сияқты әртүрлі салдарға әкеп соғуы мүмкін.
Жалпы алғанда, 176-бапта заңсыз ереуілдер бөлектеліп, оларды осындай деп тану негіздері белгіленген, бұл заңның сақталуын қамтамасыз етуге және еңбек қатынастарының барлық қатысушыларының құқықтары мен мүдделерін қорғауға қызмет етеді.