ҚР ЕК-нің 80-бабының қолданыстағы редакциясы түсініктемелермен.

Тынығу уақытының түрлері:

1) жұмыс күні (жұмыс ауысымы) ішіндегі үзілістер:

– тынығуға және тамақтануға арналған үзіліс;

– ауысымішілік және арнайы үзілістер;

2) күнделікті (ауысымаралық) тынығу;

3) демалыс күндері (вахтааралық тынығу);

4) мереке күндері;

5) демалыстар болып табылады.

Қазақстан Республикасы Еңбек кодексінің 80 бабына түсініктеме

Баптың 4-тармағына сәйкес. Қазақстан Республикасы Конституциясының 24-бабында әркімнің демалуға құқығы бар. Еңбек шарты бойынша жұмыс істейтіндерге заңмен белгіленген жұмыс уақытының ұзақтығына, демалыс және мереке күндеріне, жыл сайынғы ақылы еңбек демалысына кепілдік беріледі.

Түсініктеме берілген мақалада құқықтық реттелуі Қазақстан Республикасы Еңбек кодексінің тиісті баптарында, ең алдымен 8-тарауында белгіленген және еңбеккерлердің еңбекке деген конституциялық құқықтарын іске асыруды қамтамасыз етуге бағытталған демалыс уақытының түрлері келтірілген. демалыс және тармақтарда белгіленген. 7) бап. 4 Қазақстан Республикасының Еңбек кодексі Қазақстан Республикасы еңбек заңнамасының қағидаты – демалыс құқығын қамтамасыз ету.

Демалыс уақыты – бұл қызметкер еңбек міндеттерін орындаудан бос және ол осы баптың 1-тармағының 76-тармағында өз қалауы бойынша пайдалана алатын уақыт. 1 ҚР ЕК).

Параграфтарға сәйкес. 7) баптың 1-тармағы. Қазақстан Республикасы Еңбек кодексінің 22-бабына сәйкес қызметкердің демалуға, оның ішінде жыл сайынғы ақылы еңбек демалысына құқығы бар.

ҚР ЕК 80-бабына жаңа түсініктеме

Қазақстан Республикасы Еңбек кодексінің 80-бабында қызметкерлердің денсаулығын, әл-ауқатын қамтамасыз ету және жұмыс тиімділігін арттыру мақсатында берілетін демалыс уақытының әртүрлі түрлері белгіленген. Демалыс уақыты жұмыс пен жеке өмірді теңестіру үшін, сондай-ақ шамадан тыс жұмысты болдырмау және кәсіптік аурулардың қаупін азайту үшін маңызды.

  1. Жұмыс күніндегі (жұмыс ауысымындағы) үзілістерге мыналар жатады: а) тынығуға және тамақтануға арналған үзіліс: әдетте ұзақтығы 30 минуттан 2 сағатқа дейін болады және жұмыс күні ішінде қызметкерлерге демалу және сауықтыру үшін беріледі. b) Ауысым iшiндегi және арнайы үзiлiстер: баланы тамақтандыру немесе ауыр немесе қауiптi жұмыстарды атқаратын қызметкерлер үшiн белгiлi бiр тапсырмалар немесе мiндеттер үшiн белгiленуi мүмкiн.
  2. Күнделікті (ауысымдар арасындағы) демалыс: бұл бір жұмыс ауысымының аяқталуы мен келесі ауысымның басы арасындағы уақыт, қызметкердің жақсы демалуын қамтамасыз ету үшін кемінде 12 сағат болуы керек.
  3. Демалыс күндері (ауысымдар арасындағы): бұл жұмыс аптасы аяқталғаннан кейін қызметкерге демалыс үшін берілетін күндер. Демалыс күндері әдетте сенбі және жексенбі күндеріне сәйкес келеді, бірақ жұмыстың ерекшеліктеріне байланысты кестені өзгертуге болады.
  4. Мерекелік күндер: бұл Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген, қызметкерлер жалақысына нұқсан келтірілмей жұмыстан босатылатын күндер.
  5. Демалыс: бұл қызметкердің ұзақ демалуы, сауығуы және жеке дамуы үшін берілетін кезеңдер. Демалыс түрлеріне жыл сайынғы ақылы еңбек демалысы, бала күтіміне байланысты демалыс, оқу демалысы және т.б.

Жалпы, Қазақстан Республикасы Еңбек кодексінің 80-бабында қызметкерлердің денсаулығы мен әл-ауқатын қамтамасыз ететін, еңбек процесінде тиімділікті сақтауға және олардың жұмыс сапасын арттыруға мүмкіндік беретін демалыс уақытының алуан түрлілігі белгіленген. Демалыс уақытының ережелерін сақтау сонымен қатар жұмыс берушілерге кәсіптік аурулар қаупін азайтуға, қызметкерлердің қанағаттануын арттыруға және қызметкерлердің тұрақтамауын азайтуға көмектеседі.

Демалыс уақытын реттеу еңбек қатынастарының маңызды аспектісі болып табылады және оны қызметкерлер де, жұмыс берушілер де құрметтеуге тиіс. Жұмыс берушілер заңнамаға және еңбек шартының талаптарына сәйкес тиісті үзілістердің, демалыс күндерінің, мерекелер мен демалыстардың берілуіне кепілдік беруге міндетті.

Қызметкерлер сонымен қатар жұмыс орнында өз міндеттерін дұрыс атқара алуы үшін берілген демалыс уақытын өз пайдасына және тиімді қалпына келтіруге пайдалануы керек.

Қазақстан Республикасы Еңбек кодексінің 80-бабын сақтау салауатты еңбек жағдайын жасауға және қызметкерлердің кәсіби және жеке өмірі арасындағы теңгерімді сақтауға ықпал етеді. Нәтижесінде бұл кәсіпорынның жалпы өнімділігі мен тұрақтылығын арттырады, бұл өз кезегінде бизнестің және жалпы ел экономикасының табысты дамуына ықпал етеді.