ҚР ЕК-нің 127-бабының қолданыстағы редакциясы түсініктемелермен.
1. Іссапар уақытында жұмыскердің жұмыс орны (лауазымы) мен іссапар күндеріне келетін жұмыс күндері үшін жалақысы сақталады.
2. Іссапарларға жіберілетін жұмыскерлерге:
1) іссапарда болған күнтізбелік күндері үшін, оның ішінде жолдағы уақыты үшін тәуліктік төлемдер;
2) баратын жеріне дейінгі және кері қайтқандағы жол жүру шығыстары;
3) тұрғын үй-жайды жалға алу шығыстары төленеді.
3. Жұмыскерлерді іссапарларға жіберудің шарттары мен мерзімдері еңбек, ұжымдық шарттарда немесе жұмыс берушінің актісінде айқындалады.
Қашықтан жұмыс істеу кезінде жұмыскерді іссапарға жіберу, егер еңбек, ұжымдық шарттарда немесе жұмыс берушінің актісінде өзгеше көзделмесе, еңбек міндеттерін нақты орындаған жерден жүзеге асырылады.
4. Егер медициналық көрсетілімдер бойынша он сегіз жасқа толмаған жұмыскерлердің, жүкті әйелдердің, сондай-ақ мүгедектігі бар жұмыскерлердің мұндай жұмысына тыйым салынбаған болса, оларды іссапарға жіберуге жол беріледі. Бұл ретте аталған жұмыскерлер іссапарға барудан бас тартуға құқылы.
5. Үш жасқа дейінгі балалары бар жұмыскерлер, егер медициналық қорытынды негізінде мүгедектігі бар балалар не отбасының науқас мүшелері тұрақты күтімнің жүзеге асырылуына мұқтаж болса, отбасының науқас мүшелеріне күтімді жүзеге асыратын не мүгедектігі бар балаларды тәрбиелеп отырған жұмыскерлер іссапарға барудан бас тартуға құқылы.
6. Бюджет қаражаты есебінен қызметтік іссапарларға, оның ішінде шет мемлекеттерге қызметтік іссапарларға арналған шығыстарды өтеу Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын тәртіппен жүзеге асырылады.
Бюджет қаражаты есебінен қызметтік іссапарларға, оның ішінде шет мемлекеттерге қызметтік іссапарларға арналған шығыстарды өтеу тәртібін бюджеттік жоспарлау жөніндегі орталық уәкілетті орган әзірлейді.
Қазақстан Республикасы Еңбек кодексінің 127 бабына түсініктеме
- Параграфтарға сәйкес. 81) баптың 1-тармағы. Қазақстан Республикасының Еңбек кодексінің 1-бабында іссапар – жұмыс берушінің бұйрығымен жұмыскерді белгілі бір мерзімге тұрақты жұмыс орнынан тыс еңбек міндеттерін орындауға жіберу, сондай-ақ қызметкерді оқуға, біліктілігін арттыруға басқа елді мекенге жіберу. немесе қайта даярлау.
Қызметкер іссапарда болған кезде оның жұмыс орны (лауазымы) мен жалақысы сақталады.
Үкімет қаулысымен бекітілген «Мемлекеттік бюджет қаражаты есебінен ұсталатын мемлекеттік мекемелер қызметкерлерінің, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Парламенті депутаттарының Қазақстан Республикасының шегінде қызметтік іссапарлары туралы ережеге» сәйкес Қазақстан Республикасының 2000 жылғы 22 қыркүйектегі N 1428 қаулысына сәйкес іссапар (бұдан әрі – іссапар) – қызметкердің мемлекеттік мекеме басшысының бұйрығымен белгілі бір мерзімге басқа аумақтан тыс еңбек міндеттерін орындау үшін іссапары тұрақты жұмыс орны, сондай-ақ кәсіби деңгейі мен біліктілігін арттыру және қайта даярлау.
Мемлекеттік мекеменің құрамына кіретін бөлімшелер басқа елді мекенде орналасқан жағдайларда, жұмысы еңбек шартында (осы мемлекеттік мекеменің бұйрығымен) шартталған құрылымдық бөлімше тұрақты жұмыс орны болып саналады.
Мемлекеттік мекеме қызметкерлерін іссапарға жіберуді осы мемлекеттік мекемелердің басшылары мекеменің баратын жері мен атауы, іссапардың мерзімі мен мақсаты көрсетілген бұйрық (нұсқау) негізінде жүзеге асырады. Іссапарға жіберілген жұмысшыға басшының қолы қойылған жол жүру куәлігі беріледі.
Іссапар орнында нақты болу уақыты жол жүру куәлігіндегі баратын жерге келу күні және межелі жерден кету күні туралы белгілермен анықталады. Егер қызметкер әртүрлі елді мекендерге жіберілсе, олардың әрқайсысында келген күні мен кеткен күні жазылады.
Іссапарға жөнелтілетін күн – пойыздың, автобустың немесе өзге де көліктің іссапарға жіберілген адамның тұрақты жұмыс орнынан жөнелтілген күні, ал келу күні – көрсетілген көліктің белгіленген орынға келген күні болып табылады. тұрақты жұмыс. Көлік 24.00-ге дейін жөнелтілгенде. сағаттарды қоса алғанда, кету күні ағымдағы күн болып саналады, ал 00.00-ден бастап. сағат және кейінірек – келесі күні.
Егер жөнелту станциясы (вокзал, пирс немесе әуежай) елді мекеннен тыс жерде орналасса, онда көліктің жөнелтілетін жеріне баруға қажетті уақытты ескере отырып, іссапарға шығу күні жоғарыда көрсетілген тәртіппен есептеледі.
Қызметкер тұрақты жұмыс орнына келген пойыздың, автобустың немесе басқа көлік құралының, сондай-ақ көліктің келген жерінен жол жүру уақытын ескере отырып, іс жүзінде келген күні іссапардан келу күні болып табылады. елді мекенге.
Пойыз уақтылы келмеген немесе жөнелтілмеген жағдайда, тасымалдаушы жолаушының өтініші бойынша оған пойыздың кешігуін растайтын құжат береді.
Іссапарға жіберілген қызметкерлерге олар іссапарға жіберілген ұйымдардың жұмыс уақыты мен демалыс уақыты режимі қолданылады.
Жұмысқа орналастырылған қызметкерлер іссапардың барлық уақытында жұмыс орны (лауазымы) мен орташа жалақысы іссапардың ұзақтығына, оның ішінде жолда болған уақытына сақталады.
Іссапарда болған күндердің нақты саны пойыздың немесе басқа көлік құралының жөнелтілген күнінен бастап, пойыздың немесе іссапарға шығатын немесе қайтып келетін басқа көлік құралының келген күніне дейін (тиісті жағдайларда есепке ала отырып) есептеледі. жағдайларда, елді мекеннен көлік құралының жөнелтілетін орнына дейін және керісінше жүруге қажетті уақыт), қызметкерге іссапарға бару туралы бұйрықта көзделген жол жүру куәлігі берілген сәтке немесе жоспарланған кету күніне қарамастан.
Қызметкер жұмыс күні аяқталғанға дейін тұрақты жұмыс орнына іссапардан оралған кезде сол күні жұмысқа келу уақыты туралы мәселе әкімшілікпен келісім бойынша шешіледі.
- Жұмысқа жіберілген қызметкерге келесі шығындар өтеледі:
- іссапарда болған күнтізбелік күндерге, оның ішінде жол жүру уақытына арналған күнделікті жәрдемақы;
- межелі жерге дейін және қайту жол шығындары;
- тұрғын үйді жалға алу шығындары.
Күнделікті жәрдемақының мөлшері және жол жүру және тұрғын үйді жалға алу шығындарын өтеудің шекті мөлшері қызметкер жіберілген елді мекенде тұру құнын ескере отырып, жұмыс берушінің актісімен белгіленеді.
Іссапарға жіберілген қызметкер еңбекке уақытша жарамсыз болған жағдайда, жалпы негізде оған тұрғын үй-жайды жалға алу шығындары (іссапарға жіберілген жұмыскер стационарлық емделу жағдайларын қоспағанда) өтеледі және жұмыс істеген уақыттың барлығына күнделікті жәрдемақы төленеді. өзіне жүктелген қызметтік тапсырманы орындай бастағанға дейін немесе тұрақты жұмыс орнына оралғанға дейін.
Іссапарға жіберілген жұмыскердің еңбекке уақытша жарамсыздығы, сондай-ақ денсаулығына байланысты тұрақты жұмыс орнына оралу мүмкіндігінің болмауы белгіленген тәртіппен куәландырылуға тиіс.
Жұмысқа уақытша жарамсыздық кезеңі үшін іссапарға жіберілген қызметкерге еңбекке уақытша жарамсыздығы бойынша әлеуметтік жәрдемақы жалпы негізде төленеді. Уақытша еңбекке жарамсыздық күндері іссапар мерзіміне кірмейді.
- Айта кетерлігі, Қазақстан Республикасының Еңбек кодексі тараптарға еңбек, ұжымдық шарттар немесе жұмыс берушінің актісінде қызметкерлерді іссапарға жіберудің шарттары мен мерзімдерін белгілеуге құқық береді.
- Қызметкерлерді іссапарға жіберу кезінде жұмыс беруші қызметкерлердің келесі санаттары үшін тыйым салу түріндегі шектеулерді сақтауға міндетті:
- он сегіз жасқа толмаған адамдар;
- жүктілік мерзіміне қарамастан жүкті әйелдер;
- мүгедек жұмысшылар.
ҚР ЕК 127-бабына жаңа түсініктеме
Қазақстан Республикасы Еңбек кодексінің 127-бабы іссапарға жіберілген қызметкерлерге кепілдіктер мен өтемақы төлемдерін қамтамасыз ету және іссапарларға байланысты мәселелерді реттейді.
- Іссапар кезінде қызметкердің жұмыс орны (лауазымы) және іссапар күндеріне келетін жұмыс күндері үшін жалақысы сақталатынын ескерген жөн. Бұл қызметкер мен жұмыс беруші арасындағы еңбек қатынастарының тұрақтылығы мен үздіксіздігіне кепілдік береді.
- Жұмыс беруші қызметкердің іссапардағы келесі шығындарын өтеуге міндетті: тәуліктік жәрдемақы, тағайындалған жерге дейін және одан қайту жолақысы, сондай-ақ тұрғын үйді жалға алу шығындары.
- Іссапарға жіберудің шарттары мен мерзімдері еңбек, ұжымдық шарттарда немесе жұмыс берушінің актісімен белгіленеді. Шалғайдағы жұмысшыларды іссапарға жіберу, егер шарттарда немесе жұмыс берушінің актісінде өзгеше көзделмесе, еңбек міндеттерін нақты орындаған жерінен жүзеге асырылады.
- Бапта 18 жасқа толмаған жұмысшыларды, жүкті әйелдерді және мүгедек жұмысшыларды іссапарға жіберудің ерекше шарттары қарастырылған. Мұндай қызметкерлер іссапардан бас тартуға құқылы.
- 3 жасқа дейінгі балалары бар, науқас отбасы мүшелерін күтетін немесе мүгедек балаларды тәрбиелеп отырған қызметкерлер де медициналық қорытынды бойынша тұрақты күтімге мұқтаж болған жағдайда іссапарға жіберуден бас тарта алады.
- Іссапарлар бойынша шығыстарды бюджет қаражаты есебінен өтеу, оның ішінде шет мемлекеттерге іссапарлар Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын тәртіппен жүзеге асырылады.
Жалпы, Еңбек кодексінің 127-бабында қызметкерлерге іссапарға жіберілген жағдайда кепілдіктер мен өтемақы төлемдері қарастырылған, бұл жағдайда қызметкерлердің әділдігі мен құқықтарының қорғалуы қамтамасыз етілген. Жұмыс берушiлер өз қызметкерлерiнiң iссапарларын ұйымдастыру және шығындарын өтеу кезiнде осы баптың талаптарын ескеруге тиiс.