ҚР ЕК-нің 47-бабының қолданыстағы редакциясы түсініктемелермен.
Жұмыс берушінің атауы, ведомстволық тиесілілігі өзгерген, заңды тұлға акцияларының (жарғылық капиталға қатысу үлестерінің) меншік иесі ауысқан, жұмыс беруші заңды тұлға қайта ұйымдастырылған жағдайларда жұмыскерлермен еңбек қатынастары өзгеріссіз жалғаса береді.
Қазақстан Республикасы Еңбек кодексінің 47 бабына түсініктеме
Түсініктеме берілген мақаланың нормативтік ережелері азаматтық құқық нормаларына негізделген.
бапқа сәйкес. Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексінің 188-бабы (Жалпы бөлім) Меншік құқығы – субъектінің заң актілерімен танылатын және қорғалатын өз мүлкін өз қалауы бойынша иелену, пайдалану және оған билік ету құқығы.
Меншік құқығы мәміле жасау кезінде болған барлық ауыртпалықтармен басқа тұлғаға ауысады.
Меншік иесі өз қалауы бойынша өзіне тиесілі мүлікке қатысты кез келген әрекеттерді жасауға, оның ішінде бұл мүлікті басқа адамдардың меншігіне иеліктен шығаруға құқылы. Меншiк иесiнiң өз өкiлеттiгiн жүзеге асыруы басқа адамдардың құқықтары мен заңмен қорғалатын мүдделерiн бұзбауға тиiс.
Өнер негізінде. 45 Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексінің (Жалпы бөлім) Заңды тұлғаны қайта ұйымдастыру (қосу, қосылу, бөлу, бөліну, қайта құру) оның мүлкінің меншік иесінің немесе меншік иесі, құрылтайшылар уәкілеттік берген органның шешімі бойынша жүзеге асырылады. (қатысушылар), сондай-ақ заңды тұлғаның құрылтай құжаттарында уәкiлеттiк берiлген органның шешiмi бойынша не заң актiлерiнде көзделген жағдайларда әдiлет органдарының шешiмi бойынша жүзеге асырылады. Заңнамада қайта ұйымдастырудың өзге де нысандары көзделуі мүмкін.
Заңды тұлғаны – жинақтаушы зейнетақы қорын, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымын, арнайы қаржы компаниясын қайта ұйымдастыру зейнетақымен қамсыздандыру, сақтандыру қызметі және секьюритилендіру туралы заңнамада көзделген ерекшеліктер ескеріле отырып жүзеге асырылады.
Акционерлік қоғамдарды қайта ұйымдастыру Қазақстан Республикасының акционерлік қоғамдар туралы заңнамалық актісінде белгіленген ерекшеліктер ескеріле отырып жүзеге асырылады.
Қайта ұйымдастыру ерікті немесе еріксіз жүзеге асырылуы мүмкін. Жаңадан пайда болған заңды тұлғалар тіркелген кезден бастап бірігу нысанында қайта ұйымдастыру жағдайларын қоспағанда, заңды тұлға қайта ұйымдастырылған болып есептеледі.
Заңды тұлға оған басқа заңды тұлғаны қосу жолымен қайта ұйымдастырылған кезде олардың біріншісі заңды тұлғалардың мемлекеттік тізіліміне біріктірілген заңды тұлғаның қызметін тоқтату туралы жазба енгізілген кезден бастап қайта ұйымдастырылған болып есептеледі.
Жұмыс берушінің атауын өзгерту, мүлкіне меншік құқығын өзгерту немесе қайта ұйымдастыру, жұмыс берушінің ведомстволық бағыныстылығын өзгерту көрсетілген өзгерістерге байланысты жұмыс берушінің бастамасы бойынша қызметкерлермен еңбек қатынастарын тоқтатуға немесе өзгертуге әкеп соқпайды.
Алайда, жұмыс беруші – заңды тұлға қайта ұйымдастырылған жағдайда, қызметкер жұмысын жалғастырудан бас тартуға құқылы. Қызметкер еңбек қатынастарын жалғастырудан жазбаша бас тартқан жағдайда онымен еңбек шарты тармақтарда көзделген негіздер бойынша бұзылуға жатады. 3) баптың 1-тармағы. Осы Кодекстің 59-бабында – жұмыс беруші – заңды тұлға қайта ұйымдастырылған кезде қызметкердің жұмысын жалғастырудан бас тартуы.
баптың 3-тармағына сәйкес. Қазақстан Республикасы Еңбек кодексінің 59-бабына сәйкес қызметкердің еңбекке уақытша жарамсыздығы (соның ішінде жүктілігі мен босануы) және демалысы кезеңінде аталған негізде еңбек шартын бұзуға жол берілмейді.
ҚР ЕК 47-бабына жаңа түсініктеме
Қазақстан Республикасы Еңбек кодексінің 47-бабы ұйымның құрылымында немесе меншігінде белгілі бір өзгерістер болған жағдайда қызметкерлер мен жұмыс берушілер арасындағы еңбек қатынастарын реттейді. Атап айтқанда, бұл өзгерістер жұмыс берушінің атауының, ведомстволық тиесілігінің өзгеруіне, заңды тұлғаның акцияларының (жарғылық капиталындағы қатысу үлестерінің) иесінің өзгеруіне немесе жұмыс беруші-заңды тұлғаның қайта ұйымдастырылуына байланысты болуы мүмкін.
Бұл баптың мәні жұмыскерлер мен жұмыс берушілер арасындағы еңбек қатынастары жоғарыда аталған мән-жайлар туындаған жағдайда өзгеріссіз жалғасуда. Бұл қызметкерлердің еңбек шартында және заңнамада көзделген лауазымдары, еңбек жағдайлары, жалақысы және басқа да құқықтары мен міндеттері сақталады деген сөз.
Қазақстан Республикасы Еңбек кодексінің 47-бабына түсініктемеде жұмыс берушіге қатысты ұйымдық өзгерістер болған жағдайда қызметкерлердің құқықтарын қорғаудың маңыздылығы атап өтілген. Осылайша, заңнама еңбек қатынастарының тұрақтылығын қамтамасыз етуге және компанияның құрылымында немесе меншік құқығында ықтимал өзгерістер болған жағдайда қызметкерлердің мүдделерін сақтауға бағытталған. Бұл қызметкерлерге еңбек нарығындағы өз орнын қауіпсіз және сенімді сезінуге мүмкіндік береді.