ҚР ЕК-нің 13-бабының қолданыстағы редакциясы түсініктемелермен.

1. Осы Кодексте, еңбек немесе ұжымдық шартта, келісімдерде белгіленген мерзім күнтізбелік күнмен, жылдармен, айлармен, апталармен немесе күндермен есептелетін уақыт кезеңінің аяқталуымен айқындалады. Мерзім басталуға тиіс оқиғаны көрсетумен де айқындалуы мүмкін.

2. Осы Кодексте көзделген жағдайларда мерзім жұмыс күндерімен есептеледі.

3. Уақыт кезеңімен айқындалатын мерзімнің ағымы оқиғаның басталуы айқындалған, оқиға басталған күнтізбелік күннен кейінгі келесі күні басталады.

4. Жылдармен, айлармен, апталармен есептелетін мерзімдер соңғы жылдың, айдың, аптаның тиісті күндері аяқталады. Егер айлармен есептелетін мерзімнің аяқталуы тиісті күні жоқ айға келетін болса, онда мерзім осы айдың соңғы күні аяқталады. Күнтізбелік апталармен немесе күндермен есептелетін мерзімге жұмыс күні емес күндер де қосылады.

5. Егер осы Кодексте өзгеше көзделмесе, мерзімнің соңғы күні жұмыс күні емес күнге келсе, онда одан кейінгі бірінші жұмыс күні мерзімнің аяқталған күні болып есептеледі.

Қазақстан Республикасы Еңбек кодексінің 13 бабына түсініктеме

  1. Еңбек құқығында бұл термин еңбек қатынастарының тараптары үшін белгілі бір салдар тудыратын заңды фактінің категориясын білдіреді. Сонымен, Өнерде. Қазақстан Республикасы Еңбек кодексінің 29-бабында еңбек шартының мерзімі көрсетілген. 36 – жұмысқа орналасу үшін сынақ мерзімі туралы, бап. 53 – еңбек шартын мерзімі өткеннен кейін бұзу туралы, 74 және 75-баптарда – тәртіптік жазалардың қолданылу мерзімі туралы. Мерзім жыл сайынғы ақы төленетін еңбек демалыстарының ұзақтығын (ҚР ЕК 103-бабы), жыл сайынғы ақылы еңбек демалысына құқық беретін еңбек өтілін (ҚР Еңбек кодексінің 104-бабы) есептеумен байланысты. ) және басқа жағдайларда.

Бұл мақала уақыт шектеулерін есептеудің жалпы ережелерін белгілейді. Олар еңбек құқықтары мен міндеттерінің пайда болуына, өзгеруіне және тоқтатылуына қатысты барлық жағдайларда қолданылады. Терминдерді есептеудің үш тәсілі анықталған: күнтізбелік күнді көрсету; уақыт кезеңінің қалыптасуы; міндетті түрде болуы керек оқиғаның пайда болуы.

  1. Осы Кодекс еңбек қатынастарының туындау және тоқтату мерзімдерін есептеу тәртібін белгілейді. Сонымен, бапқа сәйкес. Қазақстан Республикасының Еңбек кодексінің 38-бабына сәйкес, еңбек шартының қолданылуы тараптар оған қол қойған күннен немесе онда көрсетілген күннен басталады. Жұмыс берушiнiң кiнәсiнен еңбек шарты болмаған және (немесе) тиiсiнше ресiмделмеген жағдайда еңбек қатынастары қызметкер жұмысқа кіріскен күннен бастап туындады деп есептеледi. Басқаша айтқанда, еңбек құқықтары мен міндеттерінің пайда болған күні күнтізбелік күн болып табылады, ол кезеңнің басы болады. Қазақстан Республикасының Еңбек кодексінде (Қазақстан Республикасы Еңбек кодексінің 62-бабының 3-тармағы) көзделген жағдайларды қоспағанда, еңбек қатынастарын тоқтату күні жұмыстың соңғы күні болып табылады. Осы шарттан ерекшеліктер – бапқа сәйкес еңбек шартын бұзу жағдайлары. 58 ҚР ЕК. Мысалы,
  2. Оқиға деп еңбек шартының бұзылуы немесе тоқтатылуы, қызметкердің еңбек демалысына шығуы, еңбекке уақытша жарамсыздықтың басталуы, жүктілігі мен босануы, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес орташа жалақы мен әлеуметтік төлемдерді ұстауға немесе төлеуге байланысты басқа да жағдайлар түсініледі. Қазақстан Республикасының заңнамасы. Көрсетілгендей, оқиғаның болуы уақытты есептеумен де байланысты.
  3. баптың 3-тармағына сәйкес. Кодекстің 13-бабына сәйкес, уақыт кезеңімен айқындалатын кезеңнің өтуі оның басталуын айқындайтын оқиғаның басталуының күнтізбелік күнінен кейінгі келесі күні басталады. Сондықтан, егер мерзім күнтізбелік күнмен белгіленсе, яғни. тиісті айдың және жылдың нақты күні (еңбек шартын жасау кезіндегідей), содан кейін 3-бап. Кодекстің 13-бабы қолданылмайды. Термин уақыт кезеңі ретінде белгіленетіндіктен, оның аяқталуын анықтау үшін мерзімнің басы практикалық маңызы бар. Бұл ретте оқиғаның болған күнтізбелік күні немесе күні есепке алынбайды және тиісінше кезең келесі күннен (күннен) бастап есептеледі.
  4. баптың 4-тармағына сәйкес. Кодекстің 13-бабына сәйкес жылдармен, айлармен, апталармен есептелетін мерзімдер соңғы жылдың, айдың немесе аптаның тиісті күндерінде аяқталады. Бұл ретте жұмыс істемейтін күндер күнтізбелік апталармен немесе күндермен есептелетін мерзімге қосылады. Мысалы, жұмыс жылы қызметкердің бірінші жұмыс күнінен бастап есептелетін 12 айды құрайды (ҚР Еңбек кодексінің 106-бабы); жеке еңбек дауларын қарау жөніндегі органдарға жүгіну үшін мынадай мерзімдер белгіленеді: жұмысқа қалпына келтіру туралы даулар бойынша – жұмыс берушінің еңбек шартын бұзу туралы актісінің көшірмесі тапсырылған күннен бастап үш ай; басқа еңбек даулары бойынша – қызметкер немесе жұмыс беруші өз құқықтарының бұзылғаны туралы білген немесе білуге ​​тиіс болған күннен бастап бір жыл (Қазақстан Республикасы Еңбек кодексінің 172-бабына түсініктемені қараңыз).

Мерзім айлармен есептелсе, ол соңғы айдың тиісті күнінде аяқталады. Егер мерзімнің аяқталуы тиісті күні жоқ айға сәйкес келсе, онда мерзім сол айдың соңғы күні аяқталады. Ұқсас ереже терминді апталармен есептеу кезінде қолданылады.

  1. баптың 5-тармағы. Қазақстан Республикасы Еңбек кодексінің 13-бабы мерзімнің соңғы күні жұмыс істемейтін күнге сәйкес келетін жағдайларға қатысты. Мұндай жағдайларда мерзімнің аяқталу күні келесі жұмыс күні болып табылады. Қазақстан Республикасының Еңбек кодексіне сәйкес демалыс және мереке күндері жұмыс істемейтін күндер болып саналады. Сондықтан демалыс және мереке күндері сәйкес келсе, демалыс күні мерекеден кейінгі келесі жұмыс күніне ауыстырылады. Сонымен, егер кезеңнің аяқталуы 31 желтоқсандағы демалыс күніне сәйкес келсе, ал 1 және 2 қаңтар мереке күндері болса, онда 3 қаңтар кезеңнің аяқталу күні болып саналады.

ҚР ЕК 13-бабына жаңа түсініктеме

Қазақстан Республикасы Еңбек кодексінің 13-бабы Кодексте, еңбек немесе ұжымдық шарттар мен келісімдерде белгіленген мерзімдерді есептеуге арналған. Ол келесі негізгі ережелерді қамтиды:

  1. Шарттар күнтізбелік күнмен, уақыт кезеңінің аяқталуымен (жылдар, айлар, апталар, күндер) немесе орын алуы тиіс оқиғаның белгісімен анықталады.
  2. Қазақстан Республикасының Еңбек кодексінде көзделген кейбір жағдайларда мерзімдер жұмыс күндерімен есептеледі.
  3. Уақыт кезеңімен айқындалатын кезеңнің барысы күнтізбелік күннен немесе оның басталуын анықтайтын оқиға болғаннан кейінгі келесі күні басталады.
  4. Жылдармен, айлармен, апталармен есептелетін мерзімдер соңғы жылдың, айдың, аптаның сәйкес күндерінде аяқталады. Егер айлармен есептелетін мерзімнің аяқталуы тиісті күні жоқ айға келсе, онда мерзім сол айдың соңғы күні аяқталады. Күнтізбелік апталармен немесе күндермен есептелетін мерзімге жұмыс істемейтін күндер кіреді.
  5. Егер мерзімнің соңғы күні жұмыс істемейтін күнге сәйкес келсе, егер осы Кодексте өзгеше белгіленбесе, одан кейінгі бірінші жұмыс күні мерзімнің аяқталу күні болып есептеледі.

Жалпы алғанда, Қазақстан Республикасы Еңбек кодексінің 13-бабында еңбек қатынастары шеңберінде мерзімдерді есептеу бойынша егжей-тегжейлі нұсқаулар берілген, бұл тараптардың міндеттерін дұрыс және уақтылы орындау және тараптардың құқықтары мен мүдделерін сақтау үшін маңызды. еңбек қызметі барысында.