ҚР ЕК-нің 189-бабының қолданыстағы редакциясы түсініктемелермен.

1. Еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиғаны тергеп-тексеру мерзімі комиссия құрылған күннен бастап он жұмыс күнінен аспауға тиіс.

Тергеп-тексеруді белгіленген мерзімде аяқтауға объективті кедергі келтіретін мән-жайлар туындаған кезде тергеп-тексеру мерзімдері комиссияның хаттамалық шешімімен он жұмыс күніне екі реттен асырмай ұзартылуы мүмкін.

2. Еңбек инспекциясы жөніндегі жергілікті органдарға уақтылы хабарланбаған еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиғалар зардап шеккен адамның немесе оның өкілетті өкілінің өтініші бойынша өтініш тіркелген күннен бастап он жұмыс күні ішінде тергеп-тексеріледі.

3. Комиссия әрбір тергеп-тексеру жағдайында оқиға куәгерлерін, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндегі талаптардың бұзылуына жол берген адамдарды анықтайды және олардан жауап алады, жұмыс берушіден қажетті ақпарат және мүмкін болса, зардап шеккен адамнан түсініктеме алады.

4. Арнайы тергеп-тексеру жөніндегі комиссия төрағасының келісімінсіз куәлардан, куәгерлерден жауап алуды, сондай-ақ ресми тағайындалған комиссия жұмыс істеп жатқан күндерде кез келген біреудің немесе өзге де комиссияның осы еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиғаға қатысты қатар тергеп-тексерулер жүргізуіне үзілді-кесілді тыйым салынады.

5. Комиссия жиналған құжаттар мен материалдар негізінде еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиғаның мән-жайлары мен себептерін айқындайды, жазатайым оқиғаның жұмыс берушінің өндірістік қызметімен байланысын және тиісінше, зардап шеккен адамның оқиға орнында болуы оның еңбек міндеттерін орындауы екені түсіндірілгенін анықтайды, жазатайым оқиғаны еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиға ретінде немесе еңбек қызметіне байланысты емес жазатайым оқиға ретінде сыныптайды, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау талаптарының бұзылуына жол берген адамдарды айқындайды және өндірістегі еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиғалардың себептерін жою және алдын алу жөніндегі шараларды белгілейді.

6. Ауыр зардаптарға әкеп соққан немесе адам өлімімен аяқталған еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиғаны, зардап шеккен адамдардың өндірістік жарақаттарының ауырлық дәрежесіне қарамастан, бір мезгілде екі және одан көп жұмыскер ұшыраған топтық жазатайым оқиғаны және жұмыскерлердің топтық қатты улану жағдайын тергеп-тексеру еңбек жөніндегі уәкілетті мемлекеттік орган белгілеген нысан бойынша арнайы тергеп-тексеру актісімен ресімделеді.

7. Көлік құралдарының авариясы салдарынан болған еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиғаларды тергеп-тексеру жол жүрісі қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі уәкілетті органның тергеп-тексеру материалдары негізінде жүргізіледі.

8. Жол жүрісі қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі уәкілетті орган еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиғаларды тергеп-тексеру жөніндегі комиссия төрағасының талабы бойынша тергеп-тексеру материалдарының көшірмелерін көлік оқиғасы болған күннен бастап бес күн мерзімде беруге міндетті.

9. Режимдік объектілердегі еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиғаларды тергеп-тексеру жөніндегі комиссияның жұмыс жағдайлары осы объектілерде болуға арналған рұқсаттың ерекшеліктері ескеріле отырып айқындалады.

10. Ұйым объектілеріндегі жарылыстың, авариялардың, қираудың, өрттің және басқа да жағдайлардың салдарынан зардап шеккен адамды (зардап шеккен адамдарды), жоғалған адамды (жоғалған адамдарды) іздеудің аяқталуын арнайы тергеп-тексеру жөніндегі комиссия авариялық-құтқару қызметі немесе құралымы басшысының және сарапшы мамандардың қорытындысы негізінде айқындайды.

Қазақстан Республикасы Еңбек кодексінің 189 бабына түсініктеме

Өндірісте жазатайым оқиға болған жағдайда жұмыс беруші осы жазатайым оқиғаны тергеп-тексеру үшін комиссия құру туралы бұйрық шығаруға міндетті. Бұйрық комиссия мүшелерін жазатайым оқиғаны объективті тексеруге жауапты етеді.

  • Жәбірленушінің денсаулығына келтірілген зиянның сипаты мен ауырлығы туралы медициналық қорытынды денсаулық сақтау саласындағы уәкілетті орган бекітетін «Өндірістік жарақаттың ауырлығын айқындау схемаларына» сәйкес белгіленген нысан бойынша ресімделеді.

Бұл қорытындыны жұмыс берушінің өтініші бойынша зардап шеккендерді емдеу жүргізілетін медициналық мекемелердің дәрігерлері мүмкіндігінше қысқа мерзімде (өтініш келіп түскен күннен бастап үш күннен аспайтын мерзімде) береді.

Жәбірленушінің қайтыс болуы туралы медициналық қорытынды Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2004 жылғы 20 желтоқсандағы N 875 бұйрығымен бекітілген «Сот-медициналық сараптаманы ұйымдастыру және жүргізу ережесіне» сәйкес ресімделеді. /1.

  • және 3) Жедел уланудың топтық жағдайларын тергеп-тексеру Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2006 жылғы 20 желтоқсандағы No № 10 бұйрығымен бекітілген «Кәсіптік аурулар мен улануларды есепке алу, тергеп-тексеру, олар бойынша есепке алу және есептілік жүргізу қағидаларына» сәйкес жүзеге асырылады. 2005 жылғы 23 маусым N 294 («Юридическая газета» 2005 жылғы 23 қарашадағы N 217 (951).
  1. Бұл элемент түсініктемені қажет етпейді.
  2. Кәсіптік немесе жіті кәсіптік ауру (улану) жағдайында комиссияның тексеруіне мемлекеттік санитарлық-эпидемиологиялық қызметтің немесе кәсіптік патология орталығының өкілдері қатысады. Жедел кәсіптік ауру (улану) жағдайларын бөлек тергеп-тексеруді Мемлекеттік санитарлық-эпидемиологиялық қызметтің немесе кәсіптік патология орталығының өкілдері келіп түскен күннен бастап жиырма төрт сағат ішінде, ал созылмалы кәсіптік ауруды – жеті күн ішінде жүргізеді. есеп.
  3. баптың 1) тармағына сәйкес. 9 «Қызметкердің еңбек (қызметтік) міндеттерін атқару кезінде өмірі мен денсаулығына зиян келтіргені үшін жұмыс берушінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігін міндетті сақтандыру туралы» Қазақстан Республикасының 2005 жылғы 7 ақпандағы N 30 Заңы . сақтандыру жағдайларын тергеуге қатысуға құқылы.
  4. Бұл элемент түсініктемені қажет етпейді.
  5. Кәсіпорындарда орта арнаулы оқу орындарының студенттері, жоғары оқу орындарының студенттері өндірістік тәжірибеден өтеді. Олармен болған жазатайым оқиғаларды есепке алудың анықтаушы сәті бөлінген учаске болып табылады. Оны өндіріс процесімен байланысты оқу мен тәжірибені ұйымдастыру үшін оқу орнының техникалық басшысының қарамағында толықтай берілген өндірістік нысан немесе оның бір бөлігі деп түсіну керек. Бұл менеджер қауіпсіз еңбек жағдайларын жасауға және қауіпсіз жұмыс жасауға жауапты. Жазатайым оқиғаны жазатайым оқиғаны тексеру комиссиясы кәсіпорын өкілімен бірге тергеп, оқу орнымен есепке алынады.

Арнайы секция бөлу мүмкін болмаса және студенттер бүкіл цехтың (кәсіпорынның) жұмыс орындарына бөлінсе, онда оқыту тек кәсіпорынның техникалық персоналының басшылығымен жүзеге асырылады.

  1. Жазатайым оқиғаны тергеп-тексеру жөніндегі комиссия құру туралы бұйрықты аумағында жазатайым оқиға болған ұйымның жауапты өкілінің қатысуымен қызметкері зардап шеккен жұмыс беруші шығарады.
  2. баптың 1-тармағына сәйкес. Қазақстан Республикасы Еңбек кодексінің 196-бабына сәйкес қызметкер бұрыннан еңбек қатынастарында тұрған бір жұмыс берушімен де (негізгі жұмыс орны бойынша) жұмыс берушімен де толық емес жұмыс күні бойынша еңбек шартын жасасуға құқылы. бірнеше жұмыс берушілер.

Егер қызметкер толық емес жұмыс уақытын орындау кезінде жазатайым оқиға орын алса, оны толық емес жұмыс уақыты орындалатын жерде кәсіпорын тексереді және есепке алады. Бұл ретте жазатайым оқиға туралы актінің бір данасы негізгі жұмыс орны бойынша кәсіпорынға беріледі.

  1. Көлік оқиғалары нәтижесінде орын алған жазатайым оқиғаларды тексеру жол полициясының тергеу материалдары негізінде жүргізіледі.

Комиссия төрағасының талабы бойынша жол полициясы органдары жол-көлік оқиғасы болған күннен бастап бес күн ішінде қажетті құжаттардың көшірмелерін, атап айтқанда жол-көлік оқиғасы болған жерді тексеру актісін, көлік құралдарын қарап-тексеру туралы хаттама, тараптардың кінәсінің дәрежесі туралы қорытынды. Қажетті құжаттардың көшірмелері ұсынылмаған немесе бас тартылған жағдайда, комиссия төрағасы қолданыстағы заңнамаға сәйкес тиісті шаралар қабылдау үшін бұл туралы жоғары тұрған құқық қорғау органдарына (ҚР Прокуратурасы, АТК) хабарлайды. Қазақстан Республикасының заңнамасы.

  1. Тергеу процесінде жәбірленушінің (мүмкіндігінше), куәгерлер мен жол-көлік оқиғасын көргендердің айғақтары үлкен маңызға ие. Олар апаттың жағдайлары мен себептерін анықтауға мүмкіндік береді. Жауап алу кезінде ешқандай талаптарға, жалған айғақтар бергені үшін жауапкершілік туралы ескертулерге жол берілмейді. Жәбірленуші мен куәгердің қылмыстық жауаптылығы алдын ала немесе сот тергеуінде жауап алу кезінде туындауы мүмкін екенін есте ұстаған жөн.

Жәбірленушінің де, куәгердің де айғақтары тергеу барысында алынған басқа деректермен салыстырылуы тиіс. Мәліметтерде қайшылықтар болған жағдайда, олар басқа деректерді нақтылау, сондай-ақ куәлардан неғұрлым егжей-тегжейлі әңгімелесу арқылы жойылуға тиіс. Жәбірленушіден, куәлардан жауап алу хаттамамен ресімделеді. Хаттаманың нысаны «Өндірістегі жазатайым оқиғаларды тергеп-тексеру үшін материалдарды өңдеу нысандарын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің 2007 жылғы 24 шілдедегі № 175-ө бұйрығымен айқындалған. ».

  1. Осы тармақта көрсетілген тұлғалардың белгіленген тәртіппен берілген өтініштері тіркелуге және қаралуға жатады. Өтінімдерді қабылдаудан бас тартуға жол берілмейді.
  2. Құжаттардың негізінде комиссия арнайы тексеру актісін жасайды, онда жазатайым оқиға мен өндірістің байланысы туралы қорытындыны міндетті түрде жазатайым актіні жасаумен жасайды.

Егер жазатайым оқиға өндіріске байланысты болмаса, онда комиссия мүшелері растайтын құжаттарды қоса беру арқылы өз шешімін негіздеуге міндетті.

  1. «Мемлекеттік құпиялар туралы» Қазақстан Республикасының 1999 жылғы 15 наурыздағы № 349-1 Заңы («Казахстанская правда» 1999 жылғы 19 наурыздағы № 53) құпия объектілердің тізбесін қамтиды. Аталған объектілердегі жазатайым оқиғаларды тергеп-тексеру жөніндегі комиссияның жұмыс жағдайлары осы объектілерге кіру және осы объектілердің аумағында орналасу ерекшеліктерін ескере отырып айқындалады.
  2. баптың 4-тармағына сәйкес. 11 «Азаматтардың денсаулығын қорғау туралы» Қазақстан Республикасының 2006 жылғы 7 шілдедегі N 170 Заңының ( «Казахстанская правда» 2006 жылғы 12 шілдедегі N 172) , еңбекке уақытша жарамсыздық фактісі құжатпен куәландырылады. – еңбекке уақытша жарамсыздық парағы немесе анықтамасы.

Еңбекке уақытша жарамсыздық парағы азаматтарға жұмыстан босатылуға және уақытша еңбекке жарамсыздық бойынша жәрдемақы алуға құқық береді.

Уақытша еңбекке жарамсыздық парағы азаматтарға жәрдемақы алмай жұмыстан босату құқығын береді.

Жазатайым оқиға туралы акт ресми құжат болып табылады және оны ресімдеудегі ауытқулар зардап шегушінің денсаулығына келтірілген зиянды өтеу кезінде қиындықтар туғызуы мүмкін.

Өндірістегі жазатайым оқиғаларды тергеп-тексеруге арналған материалдарды ресімдеу нысандары Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2007 жылғы 24 шілдедегі № 175-ө бұйрығымен бекітілген.

ҚР ЕК 189-бабына жаңа түсініктеме

Қазақстан Республикасы Еңбек кодексінің 189-бабы өндірістегі жазатайым оқиғаларды тергеп-тексеру тәртібін белгілейді. Мұндай жағдайларды тергеу оқиғаның себептері мен жағдайларын анықтау, сондай-ақ болашақта осындай оқиғаларды болдырмау және еңбек қауіпсіздігі талаптарын сақтау үшін қажет.

Бапқа сәйкес, жазатайым оқиғаларды тергеп-тексеру белгіленген тәртіпте, оның ішінде өндірістік жарақаттың ауырлығын анықтау және тергеу барысы мен нәтижелері туралы барлық мүдделі тұлғаларды міндетті түрде хабардар ету арқылы жүзеге асырылуға тиіс. Сондай-ақ бапта тергеудің мерзімі мен процеске барлық қатысушылардың міндеттері қарастырылған.

Маңызды жайт, тергеп-тексеру нәтижелері барлық мүдделі тұлғаларға, соның ішінде қызметкерге, жұмыс берушіге, еңбек инспекциясы органдарына, кәсіподақтарға және еңбек қатынастарын реттеумен және еңбек қауіпсіздігін қамтамасыз етумен айналысатын басқа да ұйымдарды қоса алғанда, құжатталуы және белгіленген тәртіпте хабарлануы тиіс. .

Сонымен қатар, бапта қызметкерлер мен жұмыс берушілердің құқықтары мен заңды мүдделерін қорғау мақсатында тергеу нәтижелеріне шағымдану мүмкіндігі қарастырылған. Бұл тергеудің әділдігі мен объективтілігін қамтамасыз етуге және еңбек және еңбек қауіпсіздігі заңнамасының талаптарын дұрыс орындауға мүмкіндік береді.

Осылайша, Қазақстан Республикасы Еңбек кодексінің 189-бабы еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиғаларды тергеп-тексерудің негізгі қағидаттары мен тәртібін айқындайды, осылайша еңбек қатынастарына барлық қатысушылардың құқықтары мен мүдделерінің сақталуын, сондай-ақ ашықтық пен тиімділікті қамтамасыз етеді. болашақта мұндай оқиғаларды тергеу және алдын алу үдерісі туралы.