16-бап ҚР ЕК. Еңбек жөніндегі уәкілетті мемлекеттік органның еңбек қатынастарын реттеу саласындағы құзыреті

ҚР ЕК-нің 16-бабының қолданыстағы редакциясы түсініктемелермен.

Еңбек жөніндегі уәкілетті мемлекеттік орган:

1) еңбек, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау саласындағы мемлекеттік саясатты іске асырады;

1-1) еңбек, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау саласындағы мемлекеттік саясатты қалыптастырады және іске асырады;

2) Қазақстан Республикасы еңбек заңнамасының, оның ішінде еңбек қауiпсiздiгi және еңбектi қорғау жөніндегі талаптың, Қазақстан Республикасының халықты жұмыспен қамту туралы заңнамасының сақталуын мемлекеттiк бақылауды ұйымдастырады, сондай-ақ еңбек инспекциясы жөніндегі жергілікті органның қызметін үйлестіреді және қызметін тексеруді жүзеге асырады;

3) еңбек қатынастарын реттеу саласындағы жергілікті атқарушы органдарға әдістемелік басшылықты және оларды үйлестіруді жүзеге асырады;

4) еңбек инспекциясы жөніндегі жергілікті органдардан еңбек қатынастары мәселелері бойынша қажетті ақпаратты сұратады;

5) алып тасталды – ҚР 26.11.2019 № 273-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

6) мемлекеттік органдардың еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау саласындағы техникалық регламенттерді әзірлеу жөніндегі қызметін үйлестіреді;

7) еңбек қауіпсіздігін және еңбекті қорғауды қамтамасыз ету саласында үйлестіруді және басқа да мемлекеттік органдармен, сондай-ақ жұмыскерлердің және жұмыс берушілердің өкілдерімен өзара іс-қимылды жүзеге асырады;

8) жұмыс берушінің еңбек нормаларын, еңбек жөнiндегi үлгiлiк нормалар мен нормативтердi, қызметтің барлық салалары үшін еңбек жөніндегі бірыңғай және (немесе) салааралық, үлгілік нормалар мен нормативтерді әзірлеу, бекіту, ауыстыру және қайта қарау тәртiбiн белгiлейдi;

9) әкiмшiлiк персоналға жататын жұмыскерлер лауазымдары атауларының тiзбесiн әзірлейді және бекітеді;

9-1) еңбекке уақытша қабілетсіздігі бойынша әлеуметтік жәрдемақының мөлшерлерін айқындайды;

10) көрсетілетін қызметтеріне (тауарларына, жұмыстарына) тарифтерді (бағаларды, алым мөлшерлемелерін) мемлекеттік реттеу енгізілетін ұйымдарда еңбек нормаларын ұсыну, қарау және келісу тәртібін белгілейді;

11) көрсетілетін қызметтеріне (тауарларына, жұмыстарына) тарифтерді (бағаларды, алым мөлшерлемелерін) мемлекеттік реттеу енгізілетін ұйымдар жұмыскерлерінің еңбегіне ақы төлеу жүйесі бойынша өлшемдерді ұсыну, қарау және келісу тәртібін белгілейді;

12) облыс (республикалық маңызы бар қала, астана) деңгейінде жасалған салалық және өңірлік келісімдерді тіркеуді жүзеге асырады;

13) мемлекеттік еңбек инспекторларын оқытуды және аттестаттауды жүргізеді;

14) еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиғаларды тергеп-тексерудің уақтылы және объективті жүргізілуін осы Кодексте және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерінде белгіленген тәртіппен бақылауды жүзеге асырады;

15) еңбек қатынастарын реттеу саласындағы халықаралық ынтымақтастықты жүзеге асырады;

16) Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын және Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының, жұмысшы кәсіптерінің тарифтік-біліктілік сипаттамаларының біліктілік анықтамалығын және ұйымдар басшылары, мамандары және басқа да қызметшілері лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын әзірлеу, қайта қарау, бекіту және қолдану тәртібін айқындайды;

16-1) Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын, жұмысшы кәсіптерінің тарифтік-біліктілік сипаттамаларын, Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығын әзірлейді және бекітеді;

16-2) барлық қызмет салаларына ортақ мемлекеттік мекемелер мен қазыналық кәсіпорындар мамандарының жекелеген лауазымдарының біліктілік сипаттамаларын әзірлейді және бекітеді;

17) тиісті қызмет салаларының уәкілетті мемлекеттік органдары әзірлейтін және бекітетін экономикалық қызметтің алуан түрлі ұйымдарының басшылары, мамандары және басқа да қызметшілері лауазымдарының біліктілік анықтамалықтарын немесе үлгілік біліктілік сипаттамаларын қарайды және келіседі;

18) оларда жұмыс істеу жұмыс уақытының қысқартылған ұзақтығына, жыл сайынғы ақы төленетін қосымша еңбек демалысына және еңбекке ақы төлеудің жоғарылатылған мөлшеріне құқық беретін өндірістердің, цехтардың, кәсіптер мен лауазымдардың тізімін, ауыр жұмыстардың, еңбек жағдайлары зиянды және (немесе) қауіпті жұмыстардың тізбесін (бұдан әрі – Өндірістердің, цехтардың, кәсіптер мен лауазымдардың тізімі, ауыр жұмыстардың, еңбек жағдайлары зиянды және (немесе) қауіпті жұмыстардың тізбесі), сондай-ақ оларды беру тәртібін айқындайды;

19) осы Кодекске және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілеріне сәйкес, топтық жазатайым оқиғаларды тергеп-тексеру үшін комиссия құрады;

20) еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау саласында мониторингті және тәуекелдерді бағалауды ұйымдастырады;

21) еңбек төрелігі туралы үлгілік ережені бекітеді;

22) орташа жалақыны есептеудің бірыңғай тәртібін белгілейді;

23) мемлекеттік білім беру ұйымының бірінші басшысы мен педагогін қоспағанда, азаматтық қызметке кіру және азаматтық қызметшінің бос лауазымына орналасуға конкурстар өткізу тәртібін айқындайды;

24) ұйымда кадрларды кәсіптік даярлауға, қайта даярлауға және олардың біліктілігін арттыруға қойылатын жалпы талаптарды айқындайды;

25) еңбек кітапшаларының нысанын, оларды жүргізу және сақтау тәртібін бекітеді;

26) он сегіз жасқа толмаған жұмыскерлердің еңбегін пайдалануға тыйым салынатын жұмыстардың тізімін, он сегіз жасқа толмаған жұмыскерлердің ауыр заттарды тасуы мен қозғалтуының шекті нормаларын бекітеді;

27) әйелдердің ауыр заттарды қолмен көтеруінің және жылжытуының шекті нормаларын бекітеді;

28) ұйымдағы еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау қызметі туралы үлгілік ережені бекітеді;

29) өндірістік объектілерді еңбек жағдайлары бойынша міндетті мерзімдік аттестаттау тәртібін айқындайды;

30) жұмыскерлерді, басшылар мен еңбек қауіпсіздігін және еңбекті қорғауды қамтамасыз етуге жауапты адамдарды еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау мәселелері бойынша оқытудан, нұсқау беруден және білімін тексеруден өткізу қағидалары мен мерзімдерін әзірлейді және бекітеді;

31) жұмыс берушiнiң еңбек қауiпсiздiгi және еңбектi қорғау жөнiндегi нұсқаулықты әзiрлеу, бекiту және қайта қарау тәртібін белгілейді;

32) еңбекке уақытша қабілетсіздік бойынша әлеуметтік жәрдемақыны тағайындау мен төлеу тәртібін айқындайды;

33) жұмыс берушінің қаражаты есебінен жұмыскерлерге сүт немесе оған теңестірілген тамақ өнімдері және (немесе) диеталық (емдік және профилактикалық) тамақтануға арналған арнайы өнімдер, арнайы киім және басқа да жеке қорғаныш құралдарын беру тәртібін бекітеді, сондай-ақ оларды ұжымдық қорғаныш құралдарымен, санитариялық-тұрмыстық үй-жайлармен және құрылғылармен қамтамасыз ету тәртібін белгілейді;

34) бюджеттік жоспарлау жөніндегі орталық уәкілетті органмен келісу бойынша жұмыскерлерге сүт немесе оған теңестірілген тамақ өнімдерін және (немесе) диеталық (емдік және профилактикалық) тамақтануға арналған арнайы өнімдер беру нормаларын бекітеді;

35) бюджеттік жоспарлау жөніндегі орталық уәкілетті органмен келісу бойынша алуан түрлі экономикалық қызмет ұйымдарының жұмыскерлеріне арнайы киім және басқа да жеке қорғаныш құралдарын беру нормаларын бекітеді;

36) жұмыс берушінің қызметін декларациялау тәртібін әзірлейді және бекітеді;

37) еңбек қауіпсіздігі мен еңбекті қорғау және еңбек қатынастарын реттеу саласындағы ғылыми әзірлемелердің басымдықтарын айқындайды;

38) мемлекеттік бюджеттен қаржыландырылатын ғылыми, ғылыми-техникалық жобалар мен бағдарламалар әзірлеуді ұйымдастырады және оларды іске асыруды жүзеге асырады;

39) ұжымдық еңбек дауларын есепке алу нысанын әзірлейді және бекітеді;

40) мемлекеттік органдарға техникалық қызмет көрсетуді және олардың жұмыс істеуін қамтамасыз ететін жұмыскерлер санының бірыңғай салааралық нормативтерін әзірлейді және бекітеді;

40-1) тиісті қызмет салаларының мемлекеттік органдары еңбек жөніндегі уәкілетті мемлекеттік орган белгілеген тәртіппен әзірлейтін және бекітетін мемлекеттік органдарға техникалық қызмет көрсетуді және олардың жұмыс істеуін қамтамасыз ететін жұмыскерлер санының салалық нормативтерін келіседі;

41) тиісті қызмет салаларының тиісті уәкілетті мемлекеттік органдары әзірлейтін және бекітетін азаматтық қызметшілер лауазымдарының тізілімдерін келіседі;

41-1) еңбекті қорғауды басқару жүйесі туралы үлгілік ережені әзірлейді және бекітеді;

41-2) кәсіптік тәуекелдерді басқару қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

41-3) еңбекті қорғау қызметтерінің жұмыскерлері санының салааралық үлгілік нормативтерін әзірлейді және бекітеді;

41-4) Азаматтық қызметшілердің қызмет әдебі кодексін әзірлейді және бекітеді;

41-5) еңбек шарттарын есепке алудың бірыңғай жүйесінде еңбек шарты туралы мәліметтерді ұсыну және алу қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

41-6) қаупі жоғары жағдайларда жұмыс жүргізу кезінде наряд-рұқсаттарды ресімдеу және қолдану қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

41-7) еңбек шарттарын есепке алудың бірыңғай жүйесінде қамтылған жұмыскердің дербес деректерінің құпиялылығын және қорғалуын Қазақстан Республикасының дербес деректер және оларды қорғау туралы заңнамасына сәйкес қамтамасыз етеді;

41-8) Қазақстан Республикасының дербес деректер және оларды қорғау туралы заңнамасының талаптарын ескере отырып, жеке және заңды тұлғаларға еңбек шарттарын есепке алудың бірыңғай жүйесінен мәліметтер береді;

41-9) биіктікте жұмыс істеу кезінде еңбек қауіпсіздігін және оны қорғауды қамтамасыз ету жөніндегі қағидаларды әзірлейді және бекітеді;

42) осы Кодексте, Қазақстан Республикасының заңдарында, Қазақстан Республикасы Президентінің және Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілерінде көзделген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

Ескерту. 16-бапқа өзгерістер енгізілді – ҚР 06.04.2016 № 483-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 26.11.2019 № 273-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 04.05.2020 № 321-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 31.03.2021 № 24-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 12.10.2021 № 67-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.12.2021 № 87-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

Қазақстан Республикасы Еңбек кодексінің 16 бабына түсініктеме

1. Еңбек қатынастары саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыратын мемлекеттік орган Қазақстан Республикасының Еңбек министрлігі болып табылады. Ол заңнамада еңбек жөніндегі уәкілетті мемлекеттік орган – қолданыстағы заңнамаға сәйкес еңбек қатынастары саласындағы өз өкілеттіктерін жүзеге асыратын орталық атқарушы орган болып белгіленген. Министрлік өзінің құқықтық мәртебесі бойынша еңбек құқығының өзіндік субъектісі болып табылады. Министрлік өзіне жүктелген салада мемлекеттік басқаруды жүзеге асырады. Министрлікке өз құзыреті шегінде Үкіметтің құзыретіне жатпайтын еңбек және халықты әлеуметтік қорғау мәселелері бойынша дербес шешімдер қабылдауға уәкілеттік берілген.
2. Министрлік еңбек және халықты әлеуметтік қорғау саласындағы басқару функцияларының толық кешенін жүзеге асыруды қамтамасыз етеді. Бұл осы саладағы мемлекеттік басқару жүйесінің орталық буыны ретінде аталған органның құқықтық мәртебесіне толық сәйкес келеді. Құрылымдық жағынан министрліктің функциялары олардың мақсатымен, қызмет пәнімен, ұйымдық-құқықтық нысандарымен және ықпал ету бағытымен сипатталады. Мақсат еңбек қатынастары, қауіпсіздік және еңбекті қорғау саласында практикалық, қоғамдық пайдалы нәтижелерге қол жеткізумен байланысты. Мақсатқа келесі міндеттерді шешу арқылы қол жеткізіледі: еңбек, халықты жұмыспен қамту, халықты әлеуметтік қорғау саласындағы мемлекеттік саясатты қалыптастыру; зейнетақымен қамтамасыз ету, әлеуметтік сақтандыру және көші-қон процестерін реттеу;
3. Министрлiктiң функциялары мен өкiлеттiктерi өзiне бекiтiлген саланы мемлекеттiк басқару (салалық қағидаттар) процесінде, сондай-ақ заңнамада белгiленген шектерде оның құзыретiнiң мәселелерi бойынша салааралық үйлестiру (ведомстводан жоғары қағидаттар) шеңберінде жүзеге асырылады. ). Бірінші жағдайда, әңгіме биліктің осы тармағында мемлекеттік саясатты жүзеге асыру, еңбек саласындағы мемлекеттік бағдарламаларды әзірлеу және жүзеге асыру, сондай-ақ министрліктің өзінің жұмысын ұйымдастыру туралы болып отыр. Мысалы, министр министрліктің жұмысын ұйымдастырады және басқарады және осы органға жүктелген міндеттердің орындалуына және тиісті функциялардың жүзеге асырылуына дербес жауапты болады, министрлік қызметкерлерінің командасын басқарады. Осы мақсатта Министр Министрлiктiң ережелерiн, құрылымы мен бөлiмшелерi туралы ереженi, өз орынбасарларының және құрылымдық бөлімшелер басшыларының функциялары мен өкілеттіктерін айқындайды; бұйрықтарға қол қояды; басқа мемлекеттік органдарда министрліктің атынан өкілдік етеді және т.б.

Ведомстводан жоғары бастамаларға келетін болсақ, олар министрліктің еңбек және халықты әлеуметтік қорғау жөніндегі басқа мемлекеттік органдармен және ұйымдармен қызметін үйлестірумен, сондай-ақ облыстардың (республикалық маңызы бар қалалардың) әкімдерімен өзара іс-қимылымен байланысты. , астана) осы мәселелер бойынша. Басқаша айтқанда, Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі өзінің құқықтық мәртебесіне сәйкес құзыретіне кіретін мәселелер бойынша салааралық басшылықты жүзеге асыратын функционалдық орган болып табылады. Бұл ретте Министрлiктiң функциялары мен өкiлеттiктерi мынадай ұйымдастырушылық-құқықтық нысандарда жүзеге асырылады: әкiмшiлiк-реттеу, үйлестiру және атқарушы, бақылау-бағалау.

4. Әкімшілік-нормативтік нысанға Министрліктің айрықша құзыретіне жататын мәселелер бойынша біржақты тәртіппен шешімдер шығару құқығы (бекітеді, реттейді, тыйым салады және т.б.) кіреді. Бұл нысан ведомстволық бағыныстылығына және меншік нысандарына қарамастан басқа мемлекеттік органдар мен ұйымдар үшін міндетті болып табылатын нормативтік құқықтық актілерді жариялауды көздейді, сондай-ақ еңбек, жұмыспен қамту және әлеуметтік қорғау саласындағы заңнаманы қолдану мәселелері бойынша түсіндірмелер береді. халық.

Еңбек және халықты әлеуметтiк қорғау министрлiгi қызметтiң барлық бағыттары үшiн қауiпсiздiк пен еңбектi қорғау жөнiндегi жалпы талаптарды белгiлейтiн нормативтiк құқықтық актiлер қабылдайды; қызметтері (тауарлары, жұмыстары) тарифтерді (бағаларды, ставкаларды, алымдарды) мемлекеттік реттеуге жататын ұйымдарда еңбек нормаларын ұсыну, қарау және келісу тәртібін белгілейді; жұмыс берушінің қаражаты есебінен қызметкерлерге сүт, емдік-профилактикалық тамақтану, арнайы киім, арнайы аяқ киім және басқа да жеке қорғану құралдарын беру тәртібі мен нормаларын әзірлейді, бекітеді, нормативтік құқықтық актілерді әзірлеу, қайта қарау, бекіту және қолдану тәртібін айқындайды. анықтамалықтар және біліктілік сипаттамалары; өндірістік объектілерді еңбек жағдайлары бойынша міндетті мерзімдік аттестаттау тәртібін белгілейді; өндірістердің, цехтардың тізбесін анықтайды, кәсіптер мен лауазымдар, ауыр жұмыстардың, еңбек жағдайлары зиянды (ерекше зиянды) және (немесе) қауіпті жұмыстардың тізбесі; үлгілік нормалар мен еңбек нормаларын ауыстыру және қайта қарау тәртібін белгілейді; қызметтері (жұмыс тауарлары) тауарларды (бағаларды, ставкаларды, алымдарды) мемлекеттік реттеуге жататын ұйымдардың қызметкерлеріне еңбекақы төлеу жүйесінің параметрлерін ұсыну, қарау және келісу тәртібін белгілейді; ұйымдағы еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау қызметі туралы үлгі ережені бекітеді; еңбек кітапшаларының нысанын, жүргізу және сақтау тәртібін белгілейді. тауарларды (бағаларды, мөлшерлемелердi, алымдарды) мемлекеттiк реттеу енгiзiлген қызметтерi (жұмыс тауарлары) үшiн ұйымдардың қызметкерлерiне еңбекақы төлеу жүйесiнiң параметрлерiн қарау және келiсу; ұйымдағы еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау қызметі туралы үлгі ережені бекітеді; еңбек кітапшаларының нысанын, жүргізу және сақтау тәртібін белгілейді. тауарларды (бағаларды, мөлшерлемелердi, алымдарды) мемлекеттiк реттеу енгiзiлген қызметтерi (жұмыс тауарлары) үшiн ұйымдардың қызметкерлерiне еңбекақы төлеу жүйесiнiң параметрлерiн қарау және келiсу; ұйымдағы еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау қызметі туралы үлгі ережені бекітеді; еңбек кітапшаларының нысанын, жүргізу және сақтау тәртібін белгілейді.

Өзге жағдайларда Қазақстан Республикасы Әлеуметтік және еңбек министрлігі қабылдайтын шешімдер Министрдің бұйрықтарымен ресімделеді. Бұл басқару актілері Министрліктің орталық атқарушы орган ретіндегі атқарушылық және әкімшілік қызметі процесінде Конституцияның, Еңбек кодексінің және өзге де заңнамалық және нормативтік құқықтық актілердің негізінде және оларды орындау мақсатында қабылданады және Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен тәртіп ережелерін белгілеуге бағытталған. оның органдарының, ведомстволық бағынысты ұйымдарының, азаматтарының жүйесінің төменгі деңгейлері немесе нақты құқықтық қатынастардың пайда болуы, өзгеруі немесе тоқтатылуы.

5. Үйлестіру-атқару нысаны Қазақстан Республикасы Әлеуметтік және еңбек министрлігінің басқа мемлекеттік органдармен бірлескен шаралар қабылдауын (үйлестіреді, әзірлейді, қамтамасыз етеді, жүргізеді және т.б.) қамтиды. Бұл ұйымдық нысанға Министрліктің және оның аумақтық бөлімшелерінің практикалық қызметінде маңызды орын берілген. Бұл ретте Министрлік басқа мемлекеттік органдар мен ұйымдарға қатысты жалпы, салааралық басшылықты тек өз құзыретіндегі мәселелер бойынша жүзеге асырады. Осылайша, Министрлік қауіпсіздік және еңбекті қорғау саласындағы техникалық регламенттерді әзірлеу жөніндегі мемлекеттік органдардың қызметін үйлестіреді; тиісті қызмет салаларындағы уәкілетті мемлекеттік органдардың еңбектің үлгілік нормалары мен нормативтерін бекіту тәртібін белгілейді; денсаулық сақтау саласындағы уәкілетті органмен келісім бойынша әйелдер еңбегін пайдалануға тыйым салынатын жұмыс орындарының тізбесін, әйелдердің, сондай-ақ 18 жасқа толмаған жұмыскерлердің қолмен гір көтеру және жылжытуының шекті нормаларын айқындайды; 18 жасқа толмаған қызметкерлердің ауыр жүктерді тасымалдауы мен жылжытуының шекті нормалары; экономикалық қызметтің әртүрлі түрлері ұйымдарының басшылары, мамандары және басқа да қызметкерлері лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын қарайды және келіседі, қауіпсіздік және еңбекті қорғау мәселелері бойынша ғылыми-зерттеу бағдарламаларын әзірлейді; еңбек қатынастарын реттеу саласында халықаралық ынтымақтастықты жүзеге асырады және т.б. 18 жасқа толмаған; 18 жасқа толмаған қызметкерлердің ауыр жүктерді тасымалдауы мен жылжытуының шекті нормалары; экономикалық қызметтің әртүрлі түрлері ұйымдарының басшылары, мамандары және басқа да қызметкерлері лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын қарайды және келіседі, қауіпсіздік және еңбекті қорғау мәселелері бойынша ғылыми-зерттеу бағдарламаларын әзірлейді; еңбек қатынастарын реттеу саласында халықаралық ынтымақтастықты жүзеге асырады және т.б. 18 жасқа толмаған; 18 жасқа толмаған қызметкерлердің ауыр жүктерді тасымалдауы мен жылжытуының шекті нормалары; экономикалық қызметтің әртүрлі түрлері ұйымдарының басшылары, мамандары және басқа да қызметкерлері лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын қарайды және келіседі, қауіпсіздік және еңбекті қорғау мәселелері бойынша ғылыми-зерттеу бағдарламаларын әзірлейді; еңбек қатынастарын реттеу саласында халықаралық ынтымақтастықты жүзеге асырады және т.б. қауіпсіздік және еңбекті қорғау мәселелері бойынша ғылыми-зерттеу бағдарламаларын әзірлейді; еңбек қатынастарын реттеу саласында халықаралық ынтымақтастықты жүзеге асырады және т.б. қауіпсіздік және еңбекті қорғау мәселелері бойынша ғылыми-зерттеу бағдарламаларын әзірлейді; еңбек қатынастарын реттеу саласында халықаралық ынтымақтастықты жүзеге асырады және т.б.

Салааралық басқару нысаны ретінде үйлестіру қажет болған жағдайда бірлескен құқықтық актілерді қабылдау арқылы жүзеге асырылады. Министрліктің үйлестіру жұмысы сондай-ақ басқа да орталық және жергілікті атқарушы органдардың, ұйымдардың, оның ішінде халықаралық ұйымдардың өкілдерінен ведомствоаралық, ғылыми, әдістемелік және сараптамалық кеңестер (комиссиялар), сондай-ақ жұмыс топтарын құру жөнінде ұсыныстар енгізу құқығынан да көрінеді. (келісім бойынша) олармен еңбек қатынастары, қауіпсіздік және еңбекті қорғау саласындағы ірі және күрделі мәселелерді шешу. Яғни, министрлік жұмысындағы үйлестіру келісілген шешімдерден бастап бірлескен іс-шараларға дейін сан алуан көріністерге ие.

6. Бақылау-бағалау нысаны (бақылайды, қабылдайды, сұратады, марапаттайды, тартады және т.б.) Қазақстан Республикасы Еңбек министрлігінің жүйеде өзінің айрықша құзыретіне жататын мәселелер бойынша қабылданған актілердің орындалуын бақылауды жүзеге асыру құқығын қамтиды. басқа мемлекеттік органдар мен ұйымдардың. Сонымен қатар Министрлік халықты жұмыспен қамту мәселелері бойынша еңбек заңнамасының және еңбек қауіпсіздігі мен еңбекті қорғау талаптарының сақталуына мемлекеттік бақылауды ұйымдастырады; облыс (республикалық маңызы бар орган, астана) деңгейінде жасалған салалық келісімдерді және өңірлік келісімдерді тіркеуді жүзеге асырады; қауіпсіздік және еңбекті қорғау саласындағы тәуекелдердің мониторингі мен бағалауын ұйымдастырады; өндірістегі жазатайым оқиғаларды белгіленген тәртіппен уақтылы және объективті тексеруге бақылауды жүзеге асырады;

Қазақстан Республикасы Еңбек министрлігі өз құзыретi шегiнде мемлекеттiк органдардан, сондай-ақ өзге де ұйымдардан белгiленген тәртiппен ақпаратты (құжаттар, қорытындылар, анықтамалар және өзге де материалдар) сұратуға және алуға құқылы. өз функцияларын орындау үшін қажетті; консультациялар мен сараптамалар жүргізу үшін орталық және жергілікті атқарушы органдардың, сондай-ақ басқа да ұйымдардың мамандарын тартуға; олардың басқару жүйесінің қызметкерлерін құрметті атақтармен, сыйлықтармен, грамоталармен және т.б.

Еңбек құқығының субъектілеріне сондай-ақ құзыретіне еңбек қатынастары, қауіпсіздік және еңбекті қорғау саласындағы бақылау функцияларын жүзеге асыру кіретін басқа да орталық мемлекеттік органдар жатады. Мысалы, Қазақстан Республикасының Ауыл шаруашылығы министрлігі еңбекті қорғауға, өрт қауіпсіздігіне, ауыл шаруашылығы ұйымдарының машина-трактор паркінің техникалық жағдайына мемлекеттік бақылауды жүзеге асырады; Қазақстан Республикасының Төтенше жағдайлар министрлігі өнеркәсіптегі жұмыстардың қауіпсіз жүргізілуіне бақылауды және қадағалауды және тау-кен қадағалауын және т.б. жүзеге асырады. Қазақстан Республикасының Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі өз құзыреті шегінде, көрсетілген мемлекеттік органдармен функционалдық өзара байланысты.

«Мемлекеттік бақылау және қадағалау функцияларын оңтайландыру туралы» Қазақстан Республикасы Президентінің 1999 жылғы 7 қыркүйектегі № 205 Жарлығымен мемлекеттік бақылау-қадағалау функциялары, оның ішінде еңбек қатынастары, қауіпсіздік және еңбекті қорғау саласында жүзеге асырылуы тиіс. мемлекеттік органдар ғана шығарады (ҚР ПҮАЖ-ы, 1999 ж. N 45, 402-құжат).

ҚР ЕК 16-бабына жаңа түсініктеме